مفهوم‌شناسی مبنای نظام اقتصاد اسلامی و استخراج آن در مقایسه‌ای تطبیقی با اقتصاد متعارف

نویسنده

  • کاظمی, محمد مهدی
چکیده مقاله:

یکی از مهم­ترین مؤلفه‌های هرنظام اقتصادی، مبنای آن نظام است به گونه‌ای که جایگاه اجزاء نظام در نسبت با مبنای نظام اقتصادی تعریف می‌گردد. از همین رو تبیین مبنای یک نظام اقتصادی نقش بسیار مهمی درشناخت دقیق آن نظام دارد. این مسأله در رابطه با نظام اقتصاد اسلامی هم وجود دارد و ضروری است که تبیین مناسبی از آن صورت گیرد. در همین راستا و در چارچوب تحلیل‌سیستمی مقایسه‌ی تطبیقی اقصاد اسلامی با اقتصاد متعارف صورت گرفته و پیشنهادی برای مبنای نظام اقتصاد اسلامی مطرح گردیده است. این تحقیق با روش اسنادی و کتابخانه‌ای و با مراجعه به منابع دسته اول و دسته دوم دینی صورت گرفته است و مهمترین نتایج آن عبارتند از: ارائه‌ی شاخص‌های عمومی برای کشف مبنای نظام‌های اقتصادی، مطالعه‌ی نظام اقتصاد سرمایه‌داری براساس این شاخص­ها و نقد مبانی مطرح شده برای این نظام، به کارگیری شاخص‌های معرفی شده و دستاوردهای ناشی از مطالعه‌ی نظام سرمایه‌داری در جهت نقد مبانی مطرح شده برای نظام اقتصاد اسلامی و در نهایت ارائه‌ی پیشنهادی سازگار با شاخص‌های مطرح شده به عنوان مبنای نظام اقتصاد اسلامی.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیرگذاری فلسفه بر روش‌شناسی اقتصاد (مطالعة تطبیقی اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی)

مطالعة روش‌شناسی علوم و از جمله علم اقتصاد متعارف، نشان از تأثیرپذیری این علوم از مکاتب فلسفی دارد. این تأثیرپذیری در حوزه‌های «هستی‌شناسی»، «انسان‌شناسی»، «معرفت‌شناسی» و از طریق مبادی تصوری و تصدیقی صورت گرفته است. هدف: هدف نگارنده در این تحقیق، بررسی روش‌شناختی مطالعات اقتصاد اسلامی و میزان تأثیرپذیری اقتصاد اسلامی از فلسفة اسلامی بود. روش: روش تحقیق حاضر، تحلیلی بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای ...

متن کامل

بررسی تطبیقی عقل‌گرایی در اقتصاد متعارف و حکمت عملی اقتصاد اسلامی

برخی از نظریات اقتصادی کلاسیک و نئوکلاسیک، متأثر از اندیشه‌های دکارت دانسته شده است. این نوشته با مرور اندیشه‌های دکارت و آثار آن در علم اقتصاد، پیشنهاد می‌دهد حکمت عملی اقتصاد اسلامی از روش بنیادین حکمای اسلامی به عنوان جایگزین استفاده کند. دو مبدأ عقلی تقدم هستی‌شناسی بر معرفت‌شناسی و وجود مراتب مختلف عقل، بیشترین تأثیر را بر روش کاربردی اقتصاد اسلامی دارد و زمینه را برای شکل‌گیری انواع ب...

متن کامل

معیارهای سیاست‌گذاری اقتصادی: از اقتصاد متعارف تا اقتصاد اسلامی

موضوع اصلی این نوشتار، نقد مبانی سیاست‌گذاری در اقتصاد متعارف و تبیین ملاک‌های سیاست‌گذاری اقتصادی در اسلام است. به عبارتی به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که «ملاک‌های سیاست‌گذاری در اقتصاد متعارف با چه محدودیت‌هایی مواجه است و در مقابل اقتصاد اسلامی، چه ملاک‌هایی را ارائه می‌کند؟ و سیاست‌گذار مسلمان بر چه مبنایی می‌تواند اقدام به سیاست‌گذاری نماید». نشان داده‌ایم که اقتصاد متعارف اصرار زیادی ب...

متن کامل

بررسی نسبت کارایی و عدالت در اقتصاد اسلامی در مقایسه با مفهوم کارایی در اقتصاد متعارف

قواعد و اصولی که جامعه را در بهره‌برداری از منابع و امکانات و همچنین توزیع مواهب میان آحاد جامعه سامان می­بخشد از مباحث بنیانی عرصه نظریه­های علوم اجتماعی است.  کارایی نمادی از رشد بوده و به‌عنوان سازوکاری برای تنظیم مناسبات جامعه شناخته می‎شود. از سویی طرفداران عدالت اجتماعی در دهه‌های اخیر با یادآوری لزوم توجه بیش از پیش به آن، عدالت را به‌عنوان والاترین معیار برای سازماندهی جامعه مطرح کرده‎ا...

متن کامل

بررسی تطبیقی نظریه‌ها و مدل‌های رفتار عام‌المنفعه در اقتصاد متعارف و اسلامی

یکی از نقاط عطف در مدل‌سازی رفتار عام‌المنفعه در ادبیات اقتصادی، فاصله گرفتن از مدل‌های رفتاری مبتنی بر انتخاب عقلایی است. این مدل‌ها در واکنش به مشاهدات حاکی از هزینه‌های تشویق و تنبیه در رفتارهای عام‌المنفعه گسترش یافته‌اند. مدل‌های جدید پیشنهادی بر مبنای ترجیحات اجتماعی، همکاری مشروط و هویت شخصی بنا نهاده شده‌اند. این مقاله ضمن تجزیه، تحلیل و ارزیابی این مدل‌ها، امکان ارائه مدلی نظری برای تح...

متن کامل

الگوی قرض‌دهی در اندیشه اسلامی و مقایسه آن با الگوهای رقیب اقتصاد متعارف

آنچه اندیشه اقتصادی اسلام را از سایر اندیشه‎ها و نحله‎های اقتصادی متمایز می‎سازد ، ارائه دیدگاه‌های اقتصادی با استفاده از منبع لایزال وحی و آموزه‌های دینی است. تجربه تاریخ اقتصادی در بحران‌های اقتصادی با منشاء قرض‌دهی ربوی و اعتبار، صحت الگوی قرض‎دهی اقتصاد اسلامی به‌ویژه در مسأله تحریم ربا و قرض بیش از پیش آشکار می‌شود. این مقاله به برخی اشکالات نظام اقتصاد متعارف غرب در مورد قرض‎دهی می‌پردا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 24

صفحات  111- 129

تاریخ انتشار 2018-11

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023